Hoe wijzig je probleemloos je pensioenregeling?
Tip 2: Start vanuit waarde, niet vanuit techniek
De overgang naar het nieuwe pensioenstelsel is in volle gang. Bedrijven die verplicht zijn aangesloten bij een pensioenfonds hebben het relatief makkelijk. Ze kunnen zich vooral richten op de communicatie. Voor alle andere bedrijven is er werk aan de winkel.
Veel werkgevers zien op tegen dit proces. Ze stellen het daarom uit. Maar uitstel is niet verstandig. Gelukkig verloopt de omzetting snel en probleemloos als je de vijf krachtige tips uit onze praktijk toepast. Deze tips zijn ook nuttig als je al begonnen bent met de aanpassing.
We maakten er een mini-serie over. In elke aflevering behandelen we één tip. De tips zijn gebaseerd op onze jarenlange ervaring met advisering in collectieve pensioenen. Ze richten zich op het proces, niet op de inhoud van pensioenen. Elke twee weken delen we een nieuwe tip.
Tip 1 hebben we uitgebreid. Misschien wil je die uitbreiding bekijken.
Abonneer je op onze Updates, dan weet je zeker dat je geen enkele tip mist!
Krachtige tip 2: Start vanuit waarde, niet techniek
“We hebben een pensioenregeling die goed werkt voor ons bedrijf. De wet verplicht ons om deze aan te passen. Dat willen we graag zo snel en goedkoop mogelijk doen, zonder gedoe.”
Herken je deze gedachtegang? Het klinkt logisch. Maar in de praktijk zorgt deze aanpak juist voor gedoe, vertraging en kosten. Door “waarde” als uitgangspunt te nemen, voorkom je dit.
Een vooral technische insteek leidt tot gedoe
Hoe je het ook uitvoert, door de wijziging van je pensioenregeling ontstaan er nieuwe voor- en nadelen. Deze pakken verschillend uit voor verschillende belanghebbenden. Daardoor ontkom je niet aan strategische keuzes. Dat geeft het ook een politiek karakter.
Dat hoeft niet erg te zijn, zolang je het ook benadert als een strategische en politieke kwestie. Als je de strategische en politieke aard negeert en vanuit techniek start, onderhandel je over bedragen, procenten, voorwaarden, dekkingen, beleggingen en uitvoerders. Richtingloos, dus het kan dan alle kanten op en dan zijn er veel combinaties van technische details mogelijk.
Ondertussen liggen er dan wel impliciete politieke motivaties onder de technische wensen, zonder dat de belanghebbenden die van elkaar kennen. Voor je het weet wil elke belanghebbende nóg een “wat als scenario” doorrekenen om het gevolg voor de eigen wens te kunnen inschatten. De overleggen gaan dan voortdurend over percentages en grafieken (veel grafieken).
Zolang er geen duidelijkheid en overeenstemming is over de strategische achtergrond, kan deze fase eindeloos duren.
Start vanuit waarde
Een snellere en prettigere route ontstaat als je start bij “waarde”. Zorg dat je in de pensioenstuurgroep (zie tip 1), voordat je met de pensioentechniek aan de slag gaat, een gezamenlijk antwoord hebt op de volgende twee vragen:
- Hoe wil je dat de medewerkers zich over hun pensioen voelen?
- Wat moet het pensioen doen voor het bedrijf?
Een pensioenregeling die het antwoord op deze vragen ondersteunt, is een pensioen dat waarde creëert. Geen uitgave, maar een investering die rendement oplevert.
Een randvoorwaarde is geen doel
We merken dat bij het beantwoorden van deze twee vragen mensen vaak randvoorwaarden noemen in plaats van doelen. Maar randvoorwaarden komen later pas.
Randvoorwaarden zoals: “mag niet meer kosten dan xxx”, “mag niet belegd worden in xxxx”, “moet keuze bieden om xxxx”, kunnen helpen een doel realistisch te bereiken. Randvoorwaarden brengen beperkingen aan in de manier waarop het doel bereikt mag worden, maar ze staan nooit op zichzelf. Een doel staat wel op zichzelf en is erop gericht iets te bereiken. Bijvoorbeeld: “We willen seniore medewerkers zo lang mogelijk aan ons bedrijf blijven binden.” De betaalbaarheid van de manier om dat te bereiken is dan een randvoorwaarde bij dat doel.
Als techniek volgt uit de doelen en randvoorwaarden, bespaart dat tijd en geld.
Als de belanghebbenden het eens zijn over de doelen voor de medewerkers en het bedrijf en de randvoorwaarden, verandert de rol van de techniek. De techniek wordt dan een manier om het gezamenlijk doel te bereiken, in plaats van een “strijdtoneel”. Het belang van elk afzonderlijk technisch detail wordt dan een stuk kleiner.
Er zijn dan ook veel minder opties die verkend hoeven te worden omdat het dan al in een vroeg stadium helder is welke opties niet aan de doelen of randvoorwaarden voldoen. De vraag aan een eventuele externe consultant wordt daardoor ook scherper en smaller waardoor die sneller klaar is en minder werk hoeft uit te voeren. Dat bespaart tijd en geld.
Er is nog een voordeel:
Deelnemers aan de beslisgesprekken hoeven geen halve pensioenspecialisten te worden. Je hebt geen specialistische kennis nodig om over randvoorwaarden en doelen te praten. De techniek kun je dan overlaten aan pensioendeskundigen.
Dus, krachtige tip2: Denk vanuit waarde, niet vanuit techniek.
Om snel voortgang te maken, kan de neiging ontstaan om meteen de inhoud in te duiken. Dan ontstaat het risico dat je verzandt in eindeloze technische details en discussies. Een gezamenlijk doel geeft richting aan de technische invulling. Dat zorgt voor efficiëntie en versnelling. Dan hoef je alleen nog maar op te passen dat je een randvoorwaarde niet voor een doel verwart.
We hebben nog meer tips voor je!
Tip 1 en 2 kun je nalezen op onze website.
Krachtige tip 3 tot en met 5 behandelen we in de volgende updates.
- Krachtige tip 1: Langzaam is snel (die hebben sinds de eerste publicatie uitgebreid)
- Krachtige tip 2: Start vanuit waarde, niet vanuit techniek
- Krachtige tip 3: Doe het samen
- Krachtige tip 4: Maak communicatie een geïntegreerd onderdeel van het pensioen en het overgangsproces
- Krachtige tip 5: Laat je niet verleiden door de Vijf Valse Vrienden.
Als je nog geen updates van ons ontvangt, schrijf je daar dan voor in. Dan mis je geen enkele tip.
Updates ontvangen >>
Wat doe jij in de voorbereiding van een adviesproject? Wat doe je in elk geval nooit meer? Deel het met ons en je collega’s! Schrijf je ervaringen op in het tekstvak hier onder.
Mark Jordens
Programmamanager
